Groenten in Intibuca, Honduras

De voedingsretailsector in Centraal-Amerika wordt gedomineerd door een klein aantal supermarkten. Hun betrokkenheid is daarom cruciaal om de groentemarkt inclusiever en duurzamer te maken. Een billijke verhouding tussen boeren en bedrijven en betere prijzen zouden het voortbestaan van de boerderijen garanderen, de voedselketen veilig stellen en de telers voldoende extra inkomsten bieden om te investeren in milieuvriendelijke technologieën. Wij menen dat deze stappen noodzakelijk zijn om klimaatverandering tegen te gaan en de toenemende stadsbevolking van voedsel te voorzien.

De Hondurese groentemarkt is nog steeds vrij informeel. Toch is de formele markt in de afgelopen jaren gegroeid en heeft die aan belang gewonnen. Ze vertegenwoordigt nu een marktaandeel van 20%. In de toekomst zullen supermarkten zoals La Colonia, Walmart en La Antorcha hun invloed in de regio blijven verhogen. Een stabiele commerciële keten zou een win-winsituatie zijn voor beide partijen, zodat boeren op stabiele prijzen kunnen rekenen en de supermarkten niet langer groenten uit andere landen hoeven in te voeren.

ASOFAIL is een landbouwersorganisatie die in 1997 werd opgericht in het district Intibucá, Honduras. Walmart wordt sinds 2010 door ASOFAIL bevoorraad. La Colonia had ook een verkoopsovereenkomst met hen, maar die werd in 2012 stopgezet. ASOFAIL telt momenteel 305 leden, maar niet iedereen neemt deel aan de keten. Leden die deelnemen aan de verse groenteketen krijgen technische bijstand, inputs en opleidingen van de coöperatieve, die hen ook coördineert om het hele jaar door een stabiele en gevarieerde productie te verzekeren.

De keten is veelbelovend en verkoopt gemiddeld 9.000 stuks groenten per week, maar is gebaseerd op een informele overeenkomst en de coöperatieve heeft het moeilijk om te voldoen aan de vraag van Walmart. De doelstelling van VECO is de coöperatieve versterken en ze tegelijk ook toegankelijk maken voor vrouwen en jonge boeren. Om die laatste doelstelling te verwezenlijken, werd in 2013 een gezamenlijk project gelanceerd door VECO, ASOFAIL en COMRURAL. Het proefproject richt zich tot telers jonger dan 35 die betrokken willen worden bij de keten, door hen een haalbaar businessplan aan te bieden en financiering om irrigatiesystemen en serres te plaatsen.

Bijna alle boeren zijn eigenaars van het land dat ze bebouwen: slechts 4% pacht het. Ongeveer de helft van de inkomsten van de boeren komt uit de groenteproductie. Gemiddeld hebben ze 0,77 hectare per perceel maar gebruiken ze slechts de helft ervan, dus zijn er talloze groeimogelijkheden. Hun boerderijen zijn toegankelijk via de weg en 80% wordt bediend door een of andere vorm van openbaar vervoer. De meeste gebouwen hebben stromend water maar geen elektriciteit. De meeste huizen moeten beveiligd worden omdat ze zich in een streek bevinden die kwetsbaar is voor aardverschuivingen.

• Slechts 30% van de boeren heeft toegang tot het nodige krediet om te investeren en inputs te kopen.
• In het centrale magazijn ontbreekt essentiële uitrusting zoals een koelkamer.
• De communicatie tussen ASOFAIL en Walmart verloopt niet vlot. Daardoor worden beslissingen over prijzen en andere kwesties eenzijdig door Walmart genomen.
• Heel **weinig boeren passen goede landbouwpraktijken toe ** (GAP): de meesten van hen verkiezen traditionele methodes, maar zonder een stabiele productie het hele jaar door en een GAP-attest komt hun deelname aan de keten in het gedrang.
• Ongedierte en plantziekten komen frequent voor.
• Transport is duur en er worden geen koeltrucks gebruikt, wat een risico vormt.
• ASOFAIL heeft geen sterke onderhandelingspositie omdat de marktkennis ontoereikend is en het slechts één klant heeft.
• Vrouwen en jongeren zijn slechts beperkt aanwezig in de keten.
• De meeste velden hebben een irrigatiesysteem maar sommige ervan zijn niet echt efficiënt.

• Om het kredietprobleem op te lossen, versterken we het partnerschap tussen ASOFAIL en CACIL (een kredietcoöperatieve) zodat boeren de nodige financiering kunnen krijgen om te investeren en inputs te kopen.
• We proberen de relatie tussen ASOFAIL en WALMART te verstevigen, en tegelijkertijd gaan we op zoek naar andere kopers.
• Om de productiviteit te verhogen, organiseren we opleidingen over goede landbouwpraktijken voor boeren.
• Om ziektes te voorkomen en een stabiele productie te verzekeren, bevorderen we beschermingstechnieken zoals serres.
• We moedigen boeren aan om een GAP-attest aan te vragen, door te wijzen op het belang hiervan voor toekomstige contracten.
• Om het proces na de oogst te verbeteren, kopen we essentiële uitrusting voor opslagplaatsen en zorgen we ervoor dat die correct wordt gebruikt door een handleiding in Goede Verwerkingspraktijken te verstrekken.
• We bevorderen de participatie van vrouwen op alle niveaus in de keten.
• Om de participatie van jongeren te verhogen, ondersteunen we een pilootprogramma dat telers onder de 35 helpt.
• Wij bevorderen druppelirrigatie om minder efficiënte irrigatiesystemen te vervangen.

• Meer dan de helft van de telers heeft toegang tot krediet uit een of andere bron.
• 36 jonge telers en 15 vrouwen zijn in de keten opgenomen.
• Twee mondelinge contracten met La Colonia en Walmart
• ASOFAIL voert vergevorderde gesprekken met Los Andes Supermarket.
• De verkoop is gestegen met 20%.

• 285 leden van de organisatie (200 mannen en 85 vrouwen) telen groenten volgens een gecoördineerd schema.
• Een inclusieve, transparante, formele en langetermijnovereenkomst met Walmart waarin de prijzen worden bepaald via een onderhandelingsproces.
• 9 serres die in totaal tot 5.333 m² beschermde percelen zullen afdekken.
• Alle boeren zijn vertrouwd met goede landbouwpraktijken (GAP) en passen die toe, vooral bij bodem- en waterbeheer.
• 50 boerderijen behalen een GAP-attest, en nog andere werken toe naar het behalen ervan.
• De keten produceert wekelijks 25.000 kilo.
• Het percentage jonge telers in de keten zal met 50% toegenomen zijn.
• Andere kopers zijn geïnteresseerd in ASOFAIL, wat de vereniging een betere onderhandelingspositie biedt.

• De Hondurese groentemarkt zal duurzamer worden naarmate andere bedrijven het voorbeeld van Walmart volgen.
• Een nieuwe generatie jonge telers zal de toekomst van de organisatie verzekeren.
• Er zal gelijkheid bestaan in de keten.
• Dankzij de nieuwe technieken zullen de boerderijen beter opgewassen zijn tegen de klimaatverandering.